De Reformatie was een periode in de 16e eeuw waarin de protestanten zich afscheidden van de katholieke kerk.

Belangrijke namen tijdens de Reformatie waren Desiderius Erasmus, Maarten Luther en Johannes Calvijn.

Wie waren dat precies en wat houdt de Reformatie precies in? Dat leggen we jullie uit in dit artikel!

Als humanist bestudeerde Erasmus de originele Griekse teksten van de Bijbel. Hij vergeleek het origineel met de Latijnse versie, die toen de meest gebruikte versie was. Erasmus kwam erachter dat de Latijnse versie vol fouten zat. Daarom kwam hij in 1516 met zijn eigen vertaling. Zijn onderzoek naar de Bijbel versterkte de kritiek van Erasmus op de kerk. In zijn bekendste boek Lof der Zotheid uitte hij felle kritiek op bisschoppen, kardinalen en pausen die vooral om macht en geld gaven. Erasmus was voor een terugkeer naar het ware geloof. Ondanks zijn kritiek, brak Erasmus niet met de kerk. Wel maakte hij met zijn kritiek de weg vrij voor de Reformatie.

Luther was er in zijn jaren als monnik achter gekomen dat veel zaken waar de katholieke kerk het over heeft niet in de bijbel staan, zoals het vagevuur en de handel in aflaten. Hij stuurde in 1517 een brief naar een bisschop met daarin 95 stellingen over misstanden in de katholieke kerk. Luther probeerde daarmee een hervorming binnen de kerk te starten, maar hij werd door paus Leo X beschuldigd van ketterij. Dit motiveerde Luther zijn ideeën verder te ontwikkelen. Volgens Luther moest het geloof alleen gebaseerd zijn op bidden en bestudering van de Bijbel. Verering van heiligen of andere door de kerk bedachte zaken hoorden daar niet bij.

In 1521 had de paus er genoeg van en werd Luther uit de kerk gezet. Dankzij de boekdrukkunst waren de ideeën van Luther over heel Europa verspreid geraakt en had hij veel aanhangers. De kerk dreigde te scheuren tussen voor- en tegenstanders van Luther. Om deze scheuring te voorkomen, gaf de paus Luther nog één kans om zijn ideeën terug te nemen. Luther weigerde dit en werd volgens vogelvrij verklaard. Luther werd echter gered door een Duitse vorst, die hem onderdak en bescherming bood.

Na Luther kwam Calvijn . Voor Calvijn was de Bijbel de enige bron van geloof. Hij was daarin nog strenger dan Luther. Calvijn geloofde daarnaast in de predestinatieleer. Dit houdt in dat al voor je geboorte vaststond of je naar de hemel of naar de hel zou gaan. God bepaalde dit en als mens had je hier geen invloed op. Alleen mensen die veel baden en de Bijbel lezen, konden volgens Calvijn uitverkoren zijn.

Er is nog een ander verschil tussen Luther en Calvijn. Luther vond dat de vorst het geloof van zijn onderdanen mocht bepalen. Calvijn vond daarentegen dat een volk tegen zijn vorst in opstand mocht komen als deze niet in overeenstemming met de Bijbel handelde. Vooral Calvijn had in Nederland veel aanhangers. Ook in de rest van Europa had de Reformatie grote gevolgen, waaronder vele godsdienstoorlogen.

De Reformatie was een belangrijke periode in de 16e eeuw. Door de Reformatie kwam er een scheuring in de kerk. Naast de katholieke kerk ontstonden er verschillende protestantse kerken. Het was het begin van vele godsdienstoorlogen. Door de Reformatie nam de macht en invloed van de katholieke kerk af.

En nu jij!

Om te checken of je de Reformatie echt goed begrepen hebt, volgt nu een oefenvraag:

Kun je twee verschillen tussen Luther en Calvijn noemen?

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Luther en Calvijn

De verlichting

Het humanisme