Taxonomie

De wetenschap die zich bezighoudt met het onderzoek naar de groepsindeling bij planten, is de plantentaxonomie.

Taxon (meervoud: taxa) betekent eenheid of groep. Nomos is naam.

Taxonomie betekent dus “ naamgeving van planten ”. Linnaeus was in de achttiende eeuw de grondlegger van de dubbele naamgeving van soorten. Neem bijvoorbeeld de tijger, zijn wetenschappelijke naam is Panthera tigris. De tijger behoort tot het geslacht Panthera, waar ook de leeuw ( Panthera leo ), de jaguar ( panthera onca ) en het luipaard ( Panthera pardus ) toebehoren. De toevoeging tigris staat specifiek voor de soort tijger. Niet alleen werd de dubbele naamgeving geïntroduceerd, ook was dit het begin van de taxonomie: de indeling van alle organismen.

Domein

Er zijn twee domeinen te onderscheiden: de prokaryoten en de eukaryoten . De prokaryoten zijn eencellige organismen, hierbij kun je dus denken aan bacteriën, maar ook aan bijvoorbeeld pantoffeldiertjes. Eukaryoten zijn alle organismen die meercellig zijn, hier valt de mens dus ook onder.

Rijk

Er zijn ontzettend veel soorten organismen. Wanneer organismen op elkaar lijken en zich met elkaar kunnen voortplanten, worden deze organismen een soort genoemd. Binnen de biologie wordt er onderscheid gemaakt tussen al deze soorten in vier verschillende rijken . Alle soorten organismen kunnen hiermee worden ingedeeld. Er wordt onderscheid gemaakt tussen planten , dieren , bacteriën en schimmels . Er zijn een aantal kenmerken waarop organismen worden ingedeeld in de vier rijken. Men kijkt of er een celwand, een celkern en bladgroenkorrels aanwezig zijn. Soms kan niet ieder organisme worden ingedeeld. De vier rijken die we onderscheiden zijn het plantenrijk, het dierenrijk, het schimmelrijk en het bacteriën-rijk.

Zo werkt de app

• Start nu met chatten

Stam, klasse, orde & familie

Wanneer een soort bij domein en rijk is ingedeeld, zijn er nog vele subcategorieën waarmee een soort gekenmerkt kan worden. Na het rijk komt de stam, dan de klasse, dan de orde en dan de familie. De mens (homo sapiens), behoort bijvoorbeeld tot het dierenrijk, de stam gewervelden, de klasse zoogdieren, de orde primaten en de familie mensachtigen. Hoe gespecificeerde de subcategorie, hoe minder soorten tot die categorie behoren. Zo behoren er duizenden diersoorten tot de stam gewervelden, maar deelt de mens haar familie mensachtigen alleen met gorilla’s, chimpansees, orang-oetans en bonobo’s.

Geslacht & soort

Het geslacht en de soort bepaald hoe we een dier noemen. Dit is dus de taxonomie volgens Linnaeus: eerst het geslacht, daarna de soort. Zo hoort de mens tot het geslacht homo en is de soortnaam die onze soort specifiek aanduidt sapiens . De mens is de enige soort van het geslacht homo dat niet is uitgestorven, maar voordat de homo sapiens ontstond waren er ook andere soorten binnen het geslacht homo, zoals de homo erectus, de homo, de homo neanderthalensis en de homo habilis.

Opdrachten

1. Wat is de volgorde van classificering binnen de taxonomie?
2. De parus major (koolmees) en de parus caeruleus (pimpelmees) behoren tot hetzelfde…?

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Hoe herken ik de cellen van de verschillende rijken?

Prokaryoten en eukaryoten

Organisatieniveaus