Wat is het futurum in het Latijn?

Hoe werkt het en hoe moet ik het vertalen?

Soms willen we zeggen dat iets in de toekomst gaat gebeuren. In het Nederlands gebruiken we hier het werkwoord zullen voor. Bijvoorbeeld zo:

“De coach zal mij helpen met mijn huiswerkvragen.”

In het Latijn hebben we hier het futurum voor. Waarschijnlijk herken je het Engelse woord future in de naam van het futurum! Het Latijn gebruikt dus niet het woord zal, maar gebruikt een aparte vorm om de toekomst aan te geven. Laten we eerst kijken naar de actieve vorm van het futurum. Deze vorm je zo:

a-stammen (vocare) en e-stammen (monere):

Neem de stam van het werkwoord. Voeg dan een -b – toe. Deze geeft aan dat het woord in het futurum staat. Daarna voeg je de uitgangen (-o -s -t -mus -tis -nt). Tussen de stam + b en de meeste uitgangen heb je nog een bindvocaal nodig. Dat is een extra letter om de uitspraak makkelijker te maken. Hiervoor wordt een -i- of -u- gebruikt. Het rijtje ziet er dan zo uit:

• medeklinker stammen (vincere) en i-stammen (audire):

Zo werkt de app!

• Begin met vragen!

Neem de stam en voeg hier de de letter -a – of -e – toe. Deze letter geeft aan dat het woord in het futurum staat. Daarna voeg je de uitgangen -m -s -t -mus -tis -nt toe. Je hebt geen bindvocaal nodig, want je hebt al een klinker voor een soepele uitspraak (namelijk –a- of -e-). Het rijtje ziet er dan zo uit:

Let op:

Deze vormen lijken misschien een beetje op de vormen van het praesens, maar ze zijn niet hetzelfde. De vormen van het praesens hebben bij de medeklinker stammen en i-stammen altijd een -i – of -u – voor de uitgang. In het futurum is dat een -a – of -e-! Bij de a- en e-stammen heb je in het praesens wel een -a – of -e-, maar in het futurum staat daar nog een -b – achter! Bij alle stammen heb je dus een manier om het praesens te onderscheiden van het futurum.

Je moet dus goed weten bij welke stam een werkwoord hoort, want anders verwar je al snel vormen met elkaar. Bijvoorbeeld kun je dan een praesensvorm van bijvoorbeeld een e-stam (monet, 3 e ev) met een futurumvorm van een medeklinkerstam (vincet, 3 e ev) verwarren. Het verschil zit dus niet in de persoon of getal, maar juist in de soort stam. Vincet kun je nooit als praesens vertalen (want dan zou het vincit moeten zijn) en monet kun je nooit als futurum vertalen (want dan zou het monebit moeten zijn).

Esse en posse hebben hun eigen rijtje. Ze zijn hetzelfde, alleen staat bij het rijtje van posse nog pot- voor alle vormen. Deze rijtjes gaan zo:

Het inifitivus van het futurum vorm je met een het PFA + esse. Weet je niet meer wat het PFA is? Klik dan hier om naar de pagina over participia te gaan! Daar wordt het uitgelegd. Het infinitivus futurum van vocare is dus vocaturus esse.

Laten we nu kijken naar de passieve vormen. Deze zijn bijna gelijk aan alle actieve vormen. Je moet alleen de passieve uitgangen gebruiken. Ook verandert de bindvocaal op sommige plekken bij de a- en e-stammen. De rijtjes zien er dan zo uit:

Hoe vertaal ik het futurum?

Een actieve vorm van het futurum vertaal je met een vorm van zullen + het hele werkwoord. Bijvoorbeeld zo:

“Eum vocabo.” – “Ik zal hem roepen.”

“Graeciam vincemus!” – “Wij zullen Griekenland overwinnen!”

Een passieve vorm van het futurum vertaal je met een vorm van zullen + worden + het voltooid deelwoord. Bijvoorbeeld zo:

“Mox cum rogatione adiuvabor.” – “Binnenkort zal ik worden geholpen met mijn vraag.”

Oefeningen

Vertaal de volgende futurumvormen naar het Nederlands. Als je geen woordenboek hebt, kun je Glosbe gebruiken. Dat is een online woordenboek. Om het woord succesvol op te zoeken, moet je eerst ontdekken wat voor stam het werkwoord heeft!

1. Ambulabimus
2. Bibet
3. Promittar
4. Amabimini